Phật Giáo Nam Tông Có Ăn Chay Không? Đây có thể là một trong những câu hỏi thường gặp khi nói về Phật giáo Nam Tông. Để hiểu rõ hơn quan điểm của Phật Giáo Nam Tông về việc ăn chay, TKTN sẽ cùng quý độc giả khám phá sâu hơn về nguyên tắc ăn uống cũng như đi tìm câu trả lời về việc ăn chay của Phật Giáo Nam Tông.
Phật Giáo Nam Tông là gì?
Phật Giáo Nam Tông là gì?
Phật Giáo Nam Tông hay còn được gọi là Thiền Tông do Mục Kiền Liên Tử Đế Tu thành lập. Đây là một trong các trường phái chính của Phật Giáo. Phật giáo Nam Tông là phái kế thừa chủ trương hành đạo theo lối nguyên thủy. Tên gọi “Nam Tông” có nghĩa “Nguyên thủy” hoặc “Thừa kết” và thường được hiểu là “Những giảng pháp của Nguyên Thủy” hoặc “Phái nguyên thủy”.
Sự hình thành và phát triển của Phật Giáo Nam Tông ở Việt Nam
Sự hình thành của Phật Giáo Nam Tông bắt nguồn từ sự phân chia của Phật Giáo Đại Thừa và Phật Giáo Tiểu Thừa. Sự phân chia này không xuất phát từ mâu thuẫn tổ chức hoặc địa vị mà nó bắt nguồn từ sự khác biệt trong quan điểm về tôn giáo và nguyên tắc.
Trước khi nhập Niết Bàn, Đức Phật có nói rằng; Trong giới luật với những giới căn bản nhất định không được thay đổi nhưng những phần nhỏ, sau này Chư Tăng có thể tuỳ duyên thay đổi để phù hợp với thời thế. Phật giáo đại thừa là phái đi theo chủ trương này.
Còn Phật giáo Tiểu Thừa vẫn tập trung vào việc tuân thủ chặt chẽ các giáo quy với những giáo điều nguyên thủy của đạo Phật.
Sau này, Phật Giáo từ Ấn Độ được truyền bá theo hai hướng. Một là hướng Bắc được gọi là Phật Giáo Bắc Tông mang vào tư tưởng Đại Thừa. Và một là hướng Nam, gọi là Phật Giáo Nam Tông chú trọng vào tư tưởng Tiểu Thừa.
Phái Tiểu Thừa đã trải qua một hành trình truyền bá rộng lớn vượt qua những ranh giới địa lý để đến đến nhiều vùng đất khác nhau. Phật giáo tiểu thừa mang theo những lời dạy của Đức Phật đến với tất cả chúng sinh. Từ Sri Lanka, phái này đã được truyền bá đến Myanmar, Thái Lan, Lào, Campuchia, Việt Nam và các quốc gia khác.
Ở mỗi quốc gia, phái Tiểu thừa đã được tiếp nhận và phát triển theo những cách khác nhau nhưng vẫn giữ được những giá trị cốt lõi của Phật giáo.
Các Tông phái Trong Phật Giáo Nam Tông
Phật giáo Nam Tông tồn tại nhiều tông phái đa dạng bao gồm:
- Thành thực tông
- Câu xá tông
- Luật tông
- Và nhiều tông phái khác
Sự đa dạng này phản ánh tầm quan trọng của việc thảo luận và thực hành Phật pháp từ nhiều góc độ khác nhau. Chính sự đa dạng này đã giúp Phật giáo Nam Tông phát triển và phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới.
Phật Giáo Nam Tông Có Ăn Chay Không?
Phật Giáo Nam Tông Có Ăn Chay Không?
Câu trả lời là Có. Trong Phật Giáo Nam Tông, người xuất gia sẽ được ăn chay tuy nhiên, điều này sẽ không bắt buộc. Như đã đề cập ở trên, hệ phái Nam Tông theo chủ trương trong thời đức Phật còn tại thế nên những người xuất gia trong phái này cũng sẽ ăn theo giáo luật của Đức Phật lúc bấy giờ.
Những người xuất gia trong Phật giáo Nam tông thường sẽ thực hành hạnh trì bình khất thực, đi nhiễu quanh làng xóm và sẽ được mọi người cúng dường cho.
Trong trường hợp này, nguyên tắc “ai cúng gì thì người dùng thức ăn đó” sẽ được tuân theo. Những thức ăn cúng dường thường sẽ không phân biệt chay mặn, chúng có thể là thịt, cá, các sản phẩm từ động vật…
Tuy nhiên, khi đức Phật còn tại thế, Ngài và Tăng đoàn của mình nghiêm ngặt tuân theo nguyên tắc “Tam Tịnh Nhục” khi ăn chay. Ngài xác định rõ ràng 3 loại thịt không được thọ dụng và 3 loại thịt được thọ dụng đặt ra quy tắc ăn uống cho việc tu hành và thực hành tâm linh.
Thế nào là thịt được thọ dụng? Có 3 loại thịt người xuất gia Nam Tông được quyền thọ dụng: đó là “không thấy, không nghe, và không nghi”.
“Không thấy” đề cập đến việc không chứng kiến người khác giết hại sinh vật.
“Không nghe” ám chỉ việc không nghe thấy tiếng kêu la của các sinh vật bị giết.
“Không nghi” đề cập đến việc không nghi ngờ rằng ai đó có ý định giết hại sinh vật.
Trong những trường hợp này, thịt được coi là thọ dụng và có thể cúng dường và ăn mà không vi phạm nguyên tắc không giết hại.
Nói cách khác, Phật tử thực hiện tín thí cúng dường bất kỳ thức ăn nào mà họ không tự mình giết hại, không yêu cầu hay đồng thuận việc giết hại từ người khác. Tín đồ Tỳ kheo không được quyền lựa chọn hoặc ưu ái nhất định loại thức ăn. Thay vào đó, họ tôn trọng mọi thứ dù đó là thịt hay rau đậu và không thể thể hiện sự yêu thích hoặc phê phán.
Khi Đức Phật còn sống, Ngài và các Tăng sĩ sống một cuộc sống đơn giản bằng cách cúng dường và tiêu dùng những loại thực phẩm mà người dân thông thường ăn hàng ngày. Họ luôn tôn trọng cả những vị Tăng sĩ thuộc các tôn giáo khác bằng việc cúng dường những loại thức ăn này.
Đây là một khía cạnh quan trọng của quan điểm ăn chay trong Phật giáo Nam Tông.
Phật tử Nam Tông thực hiện ăn chay với ý nghĩa “sống bằng cuộc sống đơn giản, không tạo ra sự tổn hại đối với sinh vật sống”. Tuy nhiên, quan điểm này không hoàn toàn giống với cách thực hiện ăn chay trong Phật giáo Đại thừa tại Trung Quốc hoặc các quan điểm ăn chay của các tôn giáo Phật giáo khác.
Các lưu ý khi ăn chay trong Phật Giáo Nam Tông
Chư tăng Nam Tông tuân theo một lối ăn chay khá nghiêm ngặt với quy tắc ăn chỉ trong một khoảng thời gian nhất định. Họ thường chỉ ăn một bữa duy nhất trong ngày trong khoảng từ bình minh đến trước 12 giờ trưa.
Buổi sáng, tu sĩ Nam Tông thường bắt đầu ngày bằng việc thưởng thức những bữa ăn nhẹ thường là cháo hay thức ăn dễ tiêu. Buổi trưa, họ tiếp tục với lối ăn gọi là “dùng ngọ”, trong đó chỉ uống nước mà không ăn thức ăn cố định. Buổi chiều, họ có thể sử dụng sữa, nước cháo hay thậm chí nước trái cây để duy trì sức khỏe.
Trái ngược hoàn toàn với lối ăn chay của Nam Tông, tu sĩ theo hệ phái Bắc Tông tuân theo một quy tắc nghiêm ngặt hơn. Họ ăn chay chủ yếu bằng các loại thức ăn thực vật, bao gồm rau cải, củ quả và các loại thực phẩm không chứa thành phần động vật.
Đây là quan điểm phản ánh sự nhạy cảm của họ và tôn trọng đối với động vật vì họ tin rằng tất cả các sinh vật đều có cảm xúc và cảm nhận đau khổ khi bị giết hại. Điều này thể hiện cam kết của họ với việc bảo vệ và tôn trọng mọi dạng sống, đặc biệt là động vật.
Phật giáo Việt Nam có nhiều hệ phái khác nhau, trong đó hệ phái Nam Tông áp dụng nguyên tắc Tam Tịnh Nhục và ăn thức ăn mặn. Hệ phái Nam Tông không chỉ tồn tại trong cộng đồng người Kinh mà còn trong cộng đồng người Khmer tại Việt Nam.
Nhiều ngôi chùa thuộc hệ phái Nam Tông ở Thành phố Hồ Chí Minh và khu vực đồng bằng sông Cửu Long đã thực hành việc ăn thức ăn mặn theo lối khất thực mỗi ngày, dựa vào sự cúng dường của Phật tử.
Tuy nhiên, sau năm 1975 và đặc biệt trong vài năm gần đây, tu sĩ thuộc hệ phái Nam Tông không còn tiếp tục lối ăn chay này. Thay vào đó, họ đã tham gia sản xuất thực phẩm tại chùa, trồng rau màu và cây ăn trái để tự túc về lương thực.
Điều này thể hiện sự thích nghi và sáng tạo của nhà sư trong việc duy trì cách sống và tu tập theo lối ăn mặn mà không phụ thuộc vào sự cúng dường của Phật tử.
Lời kết:
Qua bài viết trên, TKTN cùng quý độc giả đã khám phá và tìm ra lời giải đáp cho cây hỏi Phật Giáo Nam Tông Có Ăn Chay Không?. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp quý độc giả có thêm những cách nhìn về quan điểm ăn chay trong Phật Giáo Nam Tông.
